Yolüstü Köyü
Tokat ili, Reşadiye ilçesine bağlı en gelişmiş köylerdendir. İlçeye 9 km mesafededir. 1845 yılı itibariyle civarda en kalabalık köy olup 81 nüfusu vardır. Eski ismi Meğdün olup, bu ismin Makedonyalılar zamanından geldiği rivayet edilmektedir. Köyün yanı başındaki kalenin burç kalıntıları halen mevcut olup adının Megadon kalesi olduğu, ismini de bu kaleden aldığı, zamanla değişerek Meğdün haline geldiği bilinmektedir. 1962 yılında yerleşim birimlerinin isimlerinin Türk Dil Kurumuna uyumlu hale getirmek için Türkiye genelinde verilen bir kararla köyümüzün adı Yolüstü olarak değiştirilmiştir. Bölgede arazi bakımından en geniş alana sahip yerleşim birimidir. Kuzeyinde Bereketli kasabası, Taşlıca (Kotanı) köyü, Toklar (Gelyeme) köyü, güneyinde Karataş, Bağdatlı, Güvendik (Kovanı) köyleri, doğusunda Kapaklı ve Güvendik köyleri, batısında ise Büşürüm, Yolyaka (Tilemse) köyleri ile sınır komşusudur. Kale’den kalan görüntüler bir başka deyişle Yolüstü tarihçesi ile ilgili kesin bilgi olmamakla birlikte söylentiler vardır. Bilinen en eski adı “Meğdün”dür. Kasabanın doğusunda ve kuzey batısında da iki kale vardır. Kalenin birinde vurgunculukla geçinen zalim ağa diğer inde ise tarımla geçinen zalim ağa varmış. Zamanla devlet güçleri zalim ağayı ortadan kaldırmış. Anadolunun Türkleşmesi sırasında buraya da insanlar gelerek körük pınarı adi verilen suyun başına yerleşmişlerdir. Köyün kuruluşuyla ilgili şu rivayet anlatılır: köyün doğusundaki kaleye “Ligalin” kalesi denirmiş. İçinde de Ligalin isimli birisi yaşarmış. Anadolu’nun Türkleşmesi sırasında Selçuklu Devleti’nin uç askerleri kaleyi sarmışlar ve burada çok çetin savaşlar olmuş. Kale Ligalin’den alınmış, ama komutanda şehit düşmüştür. Askerler komutanın nerede olduğunu birbirlerine sormaya başlamışlar ve “meğer dün duruyordu” demişler. Aramalar sonucu komutanlarını kalenin batı tarafında şehit olduğunu görmüşler. Hemen oraya defnetmişler. O günden sonra da köyün ismi “meğer dün duruyordu” sözcüğünün kısaltılmış olan “Meğdün” biçiminde değişikliğe uğrayarak bugüne kadar söylenegelmiştir. Cumhuriyet döneminde ise “Yolüstü” olarak değiştirilmiştir. Adı geçen kalede şehit düşen komutanın mezarı köy halkı tarafından kutsal sayılmakta ve her dini bayramda köy mezarlığından önce ziyaret edilmektedir. Bugün adı geçen kalelerden özellikle doğudaki kalede kesme taşlardan oluşan üç tane beden vardır. Ayrıca kale dolgu özelliği gösterir ve höyük görünümündedir. Komutanın mezarı, kale kasaba ihtiyar heyeti tarafından korumaya alınmıştır. Doğal güzellikleri arasında Zınav gölü görülmeye değer bir tektonik set gölüdür. Ayrıca Zınav güzlesi, İnkaya mağarası, Yenikale, Eskikale, Kiresbi, Ertepesi, Yukarıgöl köyün doğal güzellikleri arasında yer alır: Zinav gölü: 3. Jeolojik zamanda çeşitli fayların bölgede yer alan akarsuyun önünü kapatmasıyla oluşmuştur. Açık havza gölüdür. Ovacık yöresinden gelen tombalak deresiyle beslenir. Ayağı çakmak köyü yakınında Kelkit çayına karışır. Yolüstü köyüne 3 km uzaklıktadır. Etrafı koruma altına alınmış ormanlarla çevrilidir. Orman içi dinlenme alanı olan Zınav gölü devlet tarafından yapılan çalışmalarla daha çok yararlanılır duruma getirilmiştir. Gölde aynalı sazan, kambur sazan gibi çeşitli balıklar vardır. Zınav gölü 1993 yılında orman bakanlığı tarafından ‘’ milli parklar ‘’ kapsamına alınmıştır. İnkaya mağarası: Yolüstü köyü meydanlar mevkiinde, Bereketli yolu üzerindedir. Tamamı doğal oluşumlu olan bu mağara, Reşadiye sınırları içinde yer alan en uzun mağaradır. İçerisinde yabani hayvanların barınması nedeniyle bu ismi almıştır. Yeni kaleye şebeke suyu götürülmüş, kasaba ihtiyar heyeti tarafından korumaya almış etrafı ağaçlandırılmıştır. Tarihi yönüyle birlikte doğal güzelliği de olan bir piknik yeridir. Yurtiçi ve yurtdışına çok sayıda göç vermiştir. 1998 de belediye olan Yolüstü 2014 yılı itibari ile köy statüsüne alınmıştır.